بیگ بلو باتن و نکاتی که در مورد آن باید بدانید!
برگزاری وبینار و جلسات آنلاین روی سیستمعامل لینوکس همیشه با مشکلاتی مواجه بوده است؛ اما حالا دیگر بهلطف بیگ بلو باتن (BigBlueButton) این مشکل برطرف شده است. این نرمافزار که بهصورت متنباز طراحی شده است، به شما کمک میکند تا تمامی جلسات آنلاین خود را روی سیستمعامل لینوکس برگزار کنید. در این مقاله، میکوشیم اطلاعات موردنیاز درباره این نرمافزار را به شما ارائه دهیم. همچنین در وبیناری که به همین منظور در ۱۸مرداد برگزار شده است، احسان دیاری علاوهبر ارائه اطلاعات جامع درباره این نرمافزار، نحوه نصب بیگ بلو باتن روی سرور را نیز بهطورکامل به شما آموزش داد.
مقدمهای بر بیگ بلو باتن
در ابتدا باید این نکته را یادآور شویم که BigBlueButton نرمافزار متنبازی است که برای حل مشکل برگزاری کنفرانس آنلاین و کلاسهای آموزشی تحتوب روی سیستمعامل لینوکس طراحی شده است. این نرمافزار بهخصوص روی توزیع اوبونتو کارایی بسیار مناسبی دارد.
کیفیت صدا و تصویر جزو اولویتهای مهم برنامهنویسان بیگ بلو باتن بوده است. این نرمافزار با رابط کاربری ساده، اما بسیار کارآمدش توانسته است بین مخاطبان محبوبیت زیادی را کسب کند. آنچه برای برنامهنویسی این نرمافزار مدنظر بوده است، قابلیت استفاده از آن فقط با داشتن یک مرورگر است. ازجمله امکاناتی که این نرمافزار دراختیارتان قرار میدهد، میتوان به اینها اشاره کرد:
- توانایی پخش تصویر یا ویدئو
- توانایی پخش صوت
- امکان تبادلنظر بهصورت متنی (چت)
- امکان ضبط جلسهها و کلاسهای آموزشی برای شرکتکنندگان
- امکان رأیگیری حین کلاس یا وبینار
- قراردادن بخش Breakout Room یا محل استراحت برای شرکتکنندگان
همچنین، این نرمافزار با JAWS سازگار است. درباره JAWS در بخش سؤالات متداول توضیح داده شده است.
امکانات و ویژگیهای بیگ بلو باتن
بهطورکلی، BigBlueButton امکانات بسیار ویژهای دراختیار کاربران قرار میدهد. درادامه، درباره این ویژگیها بیشتر صحبت کنیم.
۱. اشتراک ویدئو و صوت
یکی از فاکتورهای بدیهی برای برگزاری وبینار، قابلیت بهاشتراکگذاری صوت و تصویر است؛ بنابراین، نمیتوان این موضوع را بهعنوان قابلیتی ویژه برای نرمافزار در نظر گرفت. بااینحال، آنچه بیگ بلو باتن را در این زمینه از سایر رقبا متمایز میکند، امکاناتی است که در همین زمینه به کاربران ارائه میدهد. بهعنوان مثال، امکان بهاشتراکگذاری ویدئو و صوت بهصورت متعدد با استفاده از این نرمافزار امکانپذیر است.
همچنین، برگزارکننده این امکان را خواهد داشت که مجوز استفاده از میکروفون یا بهاشتراکگذاری صفحه دسکتاپ را به هریک از کاربران بدهد. یکی دیگر از ویژگیهای این نرمافزار آن است که برگزارکننده میتواند کیفیت تصویر ارسالی را نیز تغییر دهد؛ بنابراین در مواقعی که با کُندی سرعت اینترنت مواجه هستید، کیفیت ویدئوها را میتوانید کاهش دهید تا اختلالی در روند وبینار یا کلاس آموزشیتان ایجاد نشود.
۲. وایتبُرد
این ویژگی را نیز تقریباً تمام نرمافزارهای مشابه دراختیار کاربران قرار میدهد. بااینحال، ممکن است ویژگیهایی نظیر قابلیت زوم موضعی روی قسمتی از وایتبُرد یا امکان ترسیم خط به شما در کنترل بهتر موارد عنوانشده در کلاس آنلاین یا وبینار کمک کند.
۳. اشتراکگذاری فایلها
بیگ بلو باتن به شما بهعنوان برگزارکننده امکان میدهد تا فایلهایی با پسوند PDF و نیز فایلهای Microsoft Office را با شرکتکنندگان بهاشتراک بگذارید؛ بنابراین، نباید دغدغهای برای ارسال فایل وبینار یا جزوه آموزشی داشته باشید.
۴. نظرسنجی
تا حالا در کنفرانس آنلاین یا کلاس آموزشی شرکت کردهاید که به سیستم نظرسنجی نیاز داشته باشید؟ اگر به چنین موردی برخوردهاید، بیگ بلو باتن این موضوع را نیز با استفاده از آپشن Poll بهخوبی برایتان حل کرده است.
۵. ضبط جلسه آنلاین
نوع جلسه مهم نیست! چه در حال برگزاری کلاس آنلاین یا جلسه گروهی شرکت باشید، احتمالاً نیاز دارید بعد از اتمام جلسه، ویدئو آن را ذخیره کنید یا لینک دانلود آن را با شرکتکنندگان بهاشتراک بگذارید یا حتی آن را در وبسایتتان برای فروش قرار دهید. با BigBlueButton دیگر نیازی ندارید تا از نرمافزارهای کمکی مانند Camtasia یا Snagit استفاده کنید؛ چراکه خودِ این نرمافزار امکان ضبط ویدئو جلسه آنلاین را به شما خواهد داد.
با مطالعه این ویژگیها احتمالاً این سؤال برایتان پیش آمده است که چه تفاوتی میان بیگ بلو باتن با نرمافزارهای معروف دیگری مانند Adobe Connect وجود دارد یا اصولاً استفاده از کدامیک از این نرمافزارها برای شما مناسبتر است؟ در وبینار ۱۸مرداد «آسونتر از همیشه رویداد آنلاین برگزار کن» درباره این مفاهیم نیز توضیحات کاملی ارائه خواهد شد.
سختافزار و نرمافزار مناسب برای اجرای بیگ بلو باتن
قبل از اینکه بهسراغ حداقل امکانات برای نصب بیگ بلو باتن برویم، توصیه میکنیم که آن را با سرور ۶۴بیتی جدید و اختصاصی اوبونتو 20.04 نصب کنید. بااینحال، اگر قصد دارید نسخههای قبلی BigBlueButton مانند نسخه 2.3 یا 2.4 را ارتقا دهید، پیشنهاد ما این است که سرور جدیدی در اوبونتو 20.04 راهاندازی کنید و سپس نسخه جدید را روی رکوردهای قبلی انتقال دهید.
حداقل الزامات سختافزاری و نرمافزاری برای اجرای صحیح BigBlueButton کاملاً به تعداد کاربرهایی بستگی دارد که به سرور متصل میشوند. اگر تعداد این کاربران محدود است (بهعنوان مثال وقتی از این نرمافزار صرفاً در محل کار خود استفاده میکنید)، به امکانات زیر نیاز خواهید داشت:
- استفاده از اوبونتو 20.04 (۶۴بیتی) که روی کرنل 5.X اجرا شده باشد
- آخرین نسخه Docker
- پورتهای 80 و 443 TCP بهصورت آزاد باشد
- پورتهای 16384 تا 32768 UPD بهصورت آزاد باشد
- آدرس IPV4 و IPV6
- CPU با حداقل ۴ هسته
- ۸ گیگابایت RAM
- ۵۰ گیگابایت فضای خالی روی وبسایت
همچنین، باید در نظر داشته باشید که فقط باید از آدرس IPV4 استفاده کنید و نصب نیز روی کانتینر VM لوکال انجام شود.
اگر تعداد کاربرهای متصل به سرور زیاد باشد، الزامات قبلی باید بهصورت زیر ارتقا یابند:
- ۱۶ گیگابایت RAM
- CPU هشتهستهای با عملکرد تکرشتهای چشمگیر
- حداقل ۵۰۰ گیگابایت فضای خالی روی هارد دیسک برای ضبط جلسه (اگر به ضبط جلسه نیازی ندارید، ۵۰ گیگابایت فضای خالی کافی است)
به این نکته نیز توجه کنید صرفنظر از اینکه چند کاربر قرار است به سرور متصل شوند، مراحل پیکربندی گواهی SSL در سرور nginx انجام میشود؛ زیرا وقتی یک صفحه ازطریق WebRTC درخواست دسترسی به وبکم یا میکروفون کاربر را میدهد، تمامی مرورگرها به گواهی SSL معتبر روی سرور نیاز دارند. بنابراین، اگر سعی کنید که فقط با یک IP به سرور BigBlueButton دسترسی پیدا کنید، مرورگرها بهطورخودکار دسترسی کاربران را از وبکم یا میکروفون شما مسدود خواهند کرد.
آنچه مشخص است، این است که نصب بیگ بلو باتن روی سرور جزئیاتی دارد که برای استفاده از این نرمافزار باید آن را کاملاً یاد بگیرید. با دیدن ویدئو بیناری که به همین منظور در ۱۸مرداد برگزار شده است، مراحل نصب این نرمافزار روی سرور را بهطورکامل و گامبهگام به شما آموزش داده شده است.
جمعبندی
شرکت در وبینارها و کلاسها و جلسههای آنلاین در شرکتها اتفاقی نیست که تجربه نکرده باشیم. برای تشکیل چنین جلسههایی، نرمافزارها و سرویسهای مختلفی پیشبینی شده است؛ اما همواره برگزاری این جلسات روی سیستمعامل لینوکس جزو دغدغههای کاربران بوده است. نرمافزار بیگ بلو باتن دقیقاً همان چیزی است که برای رفع این دغدغه به آن نیاز دارید. در این مقاله، مقدمهای بر این نرمافزار و ویژگیهایش و برخی الزامات سختافزاری و نرمافزاری برای استفاده از آن را ارائه کردیم. نصب BigBlueButton روی سرور جزو کارهای است که باتوجهبه جزئیات بسیار و اهمیت آن، به آموزش تخصصی نیاز دارد. به همین منظور وبینار «آسونتر از همیشه رویداد آنلاین برگزار کن» را طراحی کردهایم تا با شرکت در آن، پاسخ تمامی پرسشهای خود را دریافت کنید. احسان دیاری این وبینار را در ۱۸مرداد برگزار کردهاست، شما میتوانید ویدئوی وبینار را دریافت کرده و ببینید.
سؤالات متداول
۱. منظور از سرور تمیز یا همان سرور جدید چیست؟
منظور سروری است که روی آن هیچ وبسرور دیگری مانند آپاچی یا نرمافزارهایی مانند Plesk یا WebAdmin نصب نشده باشد.
۲. منظور از سرور اختصاصی چیست؟
منظور سروری است که فقط برای BigBlueButton و نرمافزارهای مرتبط با آن مانند GreenLight استفاده شود.
۳. آیا امکان تغییر در بیگ بلو باتن بر اساس نیازهای هر فرد وجود دارد؟
بله، یکی از ویژگیهای اختصاصی این نرمافزار متنبازبودن آن است؛ بنابراین، اگر چه ویژگیهای پیشفرض بیگ بلو باتن برای برگزاری وبینارهای معمولی و حتی حرفهای کاملاً مناسب است، درصورتیکه به دانش کُدنویسی مسلط باشید، بر اساس نیازهای خود، میتوانید ویژگیهای جدیدی به آن اضافه کنید.
۴. قابلیت JAWS چیست؟
JAWS مخفف عبارت Job Access With Speech است. این قابلیت به کاربران کمبینا و نابینا امکان میدهد تا بتوانند در وبینارهایی شرکت کنند که بر بستر بیگ بلو باتن برگزار میشود.
دیدگاهتان را بنویسید